Tài liệu Quản lý nguồn nhân lực trong khu vực công ở một số quốc gia trên thế giới

Mô tả:

I .CỘNG HÒA LIÊN BANG ĐỨC 1. Giới thiệu khái quát về Cộng hòa Liên bang Đức Cộng hòa Liên bang Đức có tổng diện tích là 357.021 km² nằm giữa trung tâm châu Âu và được bao bọc bởi 9 nước láng giềng: Pháp, Thụy Sĩ, Áo, Séc, Ba Lan, Đan Mạch, Hà Lan, Bỉ và Lúcxămbua. Nước Đức có vị trí chiến lược ở đồng bằng Bắc Âu và lối vào biển Bantích. Dâm số của quốc gia này ước tính khoảng 83,3 triệu người. Đức là thành viên của các tổ chức như: Liên hợp quốc, Liên minh châu Âu, khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, khối G7, là nền kinh tế quốc dân lớn nhất Liên minh châu Âu (EU) và là cường quốc công nghiệp thứ tư trên thế giới sau Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản với GDP ở mức 3.600 tỷ USD (năm 2013). Đây là quốc gia xuất khẩu lớn thứ hai trên thế giới và luôn giữ vai trò nòng cốt trong quá trình toàn cầu hóa kể từ sự ra đời của ngành công nghiệp tư bản. Đức có một mạng lưới hệ thông an sinh xã hội (bảo hiểm y tế, hưu trí, chăm sóc người già, bảo hiểm thất nghiệp…) rất phát triển do người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng. Hầu hết người dân ở Đức được bảo hiểm y tế. Với mức chi ngân sách cho y tế chiếm 10,4% (tính trên GDP) thì Đức có mức chi trên mức trung bình của các nước OECD là 8,9% 2. Bộ máy quản lý hành chính ở Cộng hòa Liên bang Đức Lãnh thổ Đức bao gồm 16 bang, trong đó có 5 bang được chia thành 22 vùng hành chính. Mỗi bang có một bộ máy chính quyền với chủ quyền riêng, Hiến pháp riêng, có cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp riêng. Đứng đầu mỗi bang là Thủ hiến bang. Đơn vị hành chính địa phương được Hiến pháp bang quy định: dưới bang là huyện, tổng, thành phố không thuộc huyện; tiếp đó là cấp xã, công xã. Các cơ quan chính quyền địa phương đều do người dân trực tiếp bầu ra, người đứng đầu bộ máy hành chính là Chủ tịch hội đồng cũng do người dân trực tiếp bầu. Riêng cấp vùng không có cơ quan chính quyền mà do chính phủ bang đảm nhiệm. Thẩm quyền liên bang, bang và chính quyền địa phương được phân định rõ ràng. Quyền hành pháp thuộc vầ Chính phủ Liên bang với tư các là nguyên thủ quốc gia. Tổng thông thay mặt nhà nước Liên bang trong việc đối nội, đối ngoại, kiểm tra, ký và công bố các dự án luật, tuyên bố tình trạng khẩn cấp, đề nghị bổ nhiệm, miễn nhiệm chức vụ Thủ tướng; bổ nhiệm, miễn nhiệm các bộ trưởng theo đề nghị của Thủ tướng; bổ nhiệm, miễn nhiệm các phẩm phán liên bang. Tổng thống có quyền ban lệnh ân xá, có thể tuyển bố tình trạng khẩn cấp theo đề nghị của Thủ tướng và chấp nhận của Hội đồng Liên ban. Tổng thống phải từ bỏ đảng phái, không được tham gia các cơ quan nhà nước khi đang tại chức. Thượng viện và Hạ viện có quyền kiện Tổng thống ra Tòa án Hiến pháp Liên bang và có quyền phế truất Tổng thống. Tổng thống do Hội nghị Liên bang gồm các thành viên của Quốc hội 16 bang (số lượng tương đương Quốc hội Liên bang) bầu ra, có nhiệm kỳ 5 năm và có thể tái cử thêm một nhiệm kỳ. Đứng đầu chính phủ là Thủ tướng Liên bang, người có thẩm quyền quyết định đường lối chính trị của Chính phủ Liên bang, giữ vai trò lãnh đạo Nội các. Thủ tướng có quyền lựa chọn các thành viên chính phủ để Tổng thống bổ nhiệm, có quyền quyết định những phương hướng cơ bản trong lĩnh vực chính trị, điều hành hoạt động cơ bản của chính phủ, lãnh đạo, chủ tọa các phiên họp của chính phủ và đề nghị Tổng thống bổ nhiệm, cách chức các bộ trưởng. Thủ tướng do Quốc hội Liên bang bầu ra với đa số phiếu tuyệt đối tán thành và có nhiệm kỳ 4 năm. 3. Đội ngũ công chức ở Cộng hòa Liên bang Đức Luật cơ bản của Đức quy định nguyên tức vè địa vị của công chức phục vụ trong chính quyền liên bang, bang hay địa phương. Công chức liên bang chịu sự điều chỉnh của Luật công vụ. Cấp liên bang có thẩm quyền xây dựng khung pháp lý liên quan đến tất cả công chức, áp dụng đồng nhất giữa các ngạch khác nhau. Công chức hành chính được phân thành hai loại: công chức thuộc hệ thống chức nghiệp hay theo nghĩa rộng đều giữ các chức vụ trong nền hành chính truyền thống (quản lý, cảnh sát và giáo dục). Công chức theo nghĩa hẹp nhất có số lượng rất ít so với các nhóm nhân sự khác trong khu vực công mặc dù điều kiện làm việc và quy định pháp lý được áp dụng giống nhau và thực tế là các công chức này tạo nên nhóm hành chính tinh hoa. Nhân sự công khác làm việc theo điều khoản quy định trong hợp đồng tuyển dụng nhưng trên thực tế họ có vị trí được bảo đảm ổn định như công chức. Chỉ có một tỷ lệ nhỏ công chức làm việc ở cấp liên bang và hầu hết công chức địa phương thuộc trách nhiệm quản lý của chính quyền hành chính bang. Ở Đức, công tác quản lý nguồn nhân lực và việc tuyển dụng công được phân cáp rõ ràng, các bộ chịu trách nhiệm trong việc tuyển dụng, đào tạo và quản lý nhân sự của mình một các độc lập. Công chức của Cộng hòa Liên bang Đức được chia thành ba cấp bậc như sau: - Công chức phổ thông và công chức sơ cấp đảm nhiệm công việc tuyên truyền; - Công chức trung cấp đảm nhiệm công việc xử lý hành chính; - Công chức ca cấp đảm nhiệm công việc về chủ trương, chính sách. Công chức phổ thông yêu cầu thấp nhất là tốt nghiệp phổ thông trung học hoặc tương đương. Công chức sơ cấp yêu cầu thấp nhất là tốt nghiệp trung học khoa học thực hành hoặc tốt nghiệp trung học có thành tích cao, đã qua lớp huấn luyện nghiệp vụ. Công chức trước khi đảm nhận công việc được giao phải qua kiến tập một năm và thi để kiểm tra kết quả. Công chức trung cấp phải tốt nghiệp phổ thông trung học, trước khi bổ nhiệm đã trải qua kiên tập 3 năm và thi tuyển qua kiểm tra chuyên môn. Trong thời gian 3 năm kiến tập sẽ được chọn vào hệ cao đẳng chuyên nghiệp hoặc được đào tạo chính quy. Sau thời gian học phải nắm được kiến thức chuyên môn khoa học và phương pháp công tác. Thời gian học tập về nội dung chuyên môn nghiệp vụ không dưới 18 tháng. Trước khi đảm nhiệm công việc vẫn phải thi đánh giá kết quả. Công chức cao cấp tối thiểu phải tốt nghiệp đại học. Đối với công chức loại này, trước khi được bổ nhiệm phải có thời gian kiến tập tối thiếu 2 năm và phải vượt qua kỳ thi đánh giá về khả năng, trình độ chuyên môn. Công chức lãnh đạo, theo quy định của Hiến pháp, phải là người có quốc tịch Cộng hòa Liên bang Đức, bất kỳ trường hợp nào cũng phải làm việc theo Hiến pháp để bảo vệ và giữ vững chế độ tự do, dân chủ. Công chức lãnh đạo phải được thẩm tra, xác định là đạt tiêu chuẩn về lòng trung thành và không phải đảng viên của đảng phái hay là một tổ chức nào mới được tuyển dụng. 4. Quản lý nguồn nhân lực trong khu vực công tại Cộng hòa Liên bang Đức 4.1. Mô hình quản lý nguồn nhân lực Nhìn chung, nền công vụ của Cộng hòa Liên bang Đức được tổ chức theo mô hình chức nghiệp và chia thành các nghạch, bậc công chức cụ thể. Các bậc thấp từ A2 đến A6 (không phổ biến). Các bậc trung từ A6 đến A9 và AZ, các bậc cao từ A9 đến A16, trong đó: các bậc cảnh sát cao cấp từ A9 đến A13, công vụ cao cấp từ A13 đến A16 (công chức), B1 đến B11 (Quốc vụ khanh là công chức); nhóm không là công chức: 11/3xB11 (Bộ trưởng Liên bang), 12/3xB11 (Thủ tướng Liên bang), 15/6xB11 (Tổng thống Liên bang), W1 (giáo sư đại học), W3 (hiệu trưởng hay viện trưởng), C1-C4 (giáo viên), R1-R10 (không là công chức). 4.2. Một số nội dung quản lý nguồn nhân lực a. Tuyển dụng Tuyển dụng công chức là một khâu quan trọng kiểm soát chất lượng đầu vào nguồn nhân lực cho nền công vụ của các quốc gia. Việc luật hóa khâu tuyển dụng công chức luôn được nhiều nước coi trọng và hoàn thiện. Cộng hòa Liên bang Đức là quốc gia có nền công vụ theo chế độ chức nghiệp nên áp dụng nguyên tắc thông nhất là mọi công chức phải qua thi tuyển nhằm chọn người ưu tú để bổ nhiệm. Việc tuyển dụng các ứng viên phải được tiến hành theo nguyên tắc công khai. Chính phủ có thể ban hành nghị định quy định về các trường hợp ngoại lệ dựa trên tiêu chuẩn công chức đã quy định trong Luật công chức liên bang. Các thức thi tuyển do cơ quan công vụ cao nhát quy định trên cơ sở Điều 6 Luật bình đẳng giới của liên bang. Việc lựa chọn các ứng viên căn cứ vào năng lực, khả năng và trình độ chuyên môn, không phân biệt giới tính, thành phần, sắc tộc hay dân tộc, tàn tật, tôn giáo, thế giới quan, quan điểm chính trị, quê quán, quan heek Việc tuyển chọn cũng được dựa trên cơ sở các quy định về cơ cấu trong khi kiểm tra các hồ sơ cụ thể, đồng thời thực hiện hiện chính sách hỗ trợ người tàn tật. Công chức đươc tuyển dụng không phải để làm một công việc nhất định ở một vị trí công tác duy nhất, mà được tiếp nhận vào nền công vụ để làm việc trong một ngạch và có thể đảm nhận nhiều nhiệm vụ công tác khác nhua. Một nghạch bao gồm tất cả các chức trách của một ngành chuyên môn đòi hỏi có cùng mức độ đào tạo hoặc khả năng tương ứng với các điều kiện đó. - Điều kiện bằng cấp tối thiếu đối với ngạch, bậc đơn giản là: tốt nghiệp trung học cơ sở hoặc trình độ tương đương. - Điều kiện tối thiểu đối với ngạch bậc trung: + Điều kiện về học vấn: tốt nghiệp trung học phổ thông, đủ điều kiện họcđại học hoặt một trình độ học vấn tương đương. + Các điều kiện khác phải có: một đợt công tác thực tập gắn liền với kỳ thi ngạch, bậc, hoặc trình độ tương đương với địa học đại cương hoặc trình độ tương đương, hoặc tốt nghiệp cử nhân đại cương và có một nghề nghiệp chính. - Điều kiện tối thiểu đối với ngạch cao cấp: + Điều kiện học vấn: tốt nghiệp cử nhân hoặc tốt nghiệp một trình độ tương đương. + Các điều kiện khác: một đợt công tác thực tập gắn liền với kỳ thi nghạch, bậc hoặc một nghề nghiệp chính. Bên cạnh các quy định của pháp luật về công chức, Bộ Tư pháp xây dựng riêng một bản phác họa những yêu cầu khung đối với các vị trí công việc, trong đó đưa ra các tiêu chuẩn về năng lực phương pháp, bao gồm: khả năng tổ chức công việc, tư duy phân tích, khả năng giao tiếp, khả năng giải quyết, khả năng hòa nhập tập thể, cộng tác, khả năng giao tiếp, khả năng giải quyết mâu thuẫn và phê bình; năng lực cá nhân, bao gồm: khả năng chịu đựng tước áp lực công việc, cường độ công việc, tính kiên trì, tính trách nhiệm và sáng tạo. Tuyển dụng ở Đức ít sử dụng hình thức thi lý thuyết, vì họ cho rằng các ứng cử viên đã có đủ bằng cấp chứng minh khả năng chuyên môn, do đó chỉ chú trọng kiểm tra những kiến thức, kỹ năng ngoài chuyên môn như: các ứng xử, kỹ năng giao tiếp, các khả năng về tâm lý. b. Luân chuyển, thuyên chuyển Công chức trong trường hợp đồng ý có thể tạm thời được chuyển hoàn toàn sang làm một phần công việc phù hợp với chuyên môn tại một cơ quan công sở không sử dụng công chức theo công vụ hoặc vì lợi ích công hoặc tại cơ quan khác theo yêu cầu của lợi ích công công. Quyết định do cấp lãnh đạo cao nhất cơ quan hoặc do người được ủy quyền ban hành. Công chức được phân công đảm nhận một phần hoặc toàn bộ công vụ tại một cơ quan theo luật công không quản lý công chức tại một cơ quan thuộc nhà nước thành lập theo luật tư có thể được phân công công việc phù hợp với yêu cầu công vụ ngay cả trong trường hợp không có sự đồng ý của công chức nếu việc phân công đó là do yêu cầu của lợi ích cộng đồng chung. Trong trường hợp này, địa vị pháp lyscuar công chức là không thay đổi. c. Đào tạo, phát triển Cộng hòa Liên bang Đức coi việc đào tạo, bồi dưỡng công chức là rất cần thiết. Công chức sơ cấp được bồi dưỡng 6 tháng; công chức trung cấp thì đào tạo 2 năm; công chức cao cấp thì đào tạo 3 năm. Nội dung đào tạo, bồi dưỡng rất thiết thực, gắn liền với thực tiễn điều hành nền hành chính. Việc bồi dưỡng tập trung vào kỹ năng thực thành. Đội ngũ giảng viên phần lớn là những nhà hoạt động thực tiễn có kinh nghiệm chứ không phải là những giảng viên chuyên nghiệp của các trường hành chính. Nghị định về ngạch Liên bang quy định việc khuyến khích bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ công chức. Học viện Liên bang về hành chính công thành lập theo quyết định của chính phủ đươc xây dựng thành trung tâm bồi dưỡng nhằm mục đích này. Học viện theo đuổi các mục tiêu như: cập nhật hóa sự hiểu biết chuyên môn; khuyến khích sự hợp tác quốc tế của ngành; truyền đạt các kỹ thuật mới về kế hoạch hóa và quyết định; truyền đạt các phương pháp lãnh đạo hiện đại; khuyến khích đào tạo chính trị trên cơ sở những hiểu biết chung về chuyên môn. Công chức có nghĩa vụ tham gia khóa bồi dưỡng để nâng cao năng lực đảm nhiệm vị trí, chức trách của mình hoặc các hoạt động nghiệp vụ tương tự. Ngoài ra, công chức phải tự mình bổ túc nâng cao trình độ đáp ứng các yêu cầu của ngạch. Việc đào tạo đội ngũ công chức lãnh đạo nguồn có ba mô hình đào tạo được áp dụng ở ba trung tâm: khóa đào tạo công chức lãnh đạo hành chính ở Bang Bayern, Viện Công chức lãnh đạo ở Bang Baden Wuerttemberg và Viện Đào tạo lãnh đạo thuộc Đại học Hành chính Đức tại Speyer. Các mô hình đào tạo này có những nội dung, hình thức, đối tượng và thời gian đào tạo khác nhau, nhưng đều có điểm chung cơ bản sau: - Các chương trình đều hướng tới việc cung cấp các kiến thức và kỹ năng liên ngành, đa dạng và tổng hợp cho các học viên.